Σαν ανέκδοτο ακούγεται η χθεσινή συνέντευξη τύπου του γ.γ. του Υπουργείου πολιτισμού και των προϊσταμένων των διαφόρων εφορειών αρχαιοτήτων καθώς και του προέδρου της Αττικό Μετρό που προχωράει (;) το έργο του μετρό στην Θεσσαλονίκη.
Βρήκανε λέει αρχαία νεκρόπολη στο συντριβάνι. Τι λέτε ρε παιδιά, δεν το περιμένατε; Ο Νίκος του Agit prop ήταν περισσότερο διαβασμένος; Το εβραϊκό μουσείο, και αυτό περισσότερο διαβασμένο από τους μάγκες που αναλάβανε το έργο;
Ενώ λοιπόν είχαν σκοπό να κατέβουν 7-9 μέτρα, τώρα λέει θα κατέβουν στα 14-31, δηλαδή θα «πιάσουν» θάλασσα, κοινώς πάτο. Αυτό που δεν μας είπε ο γ.γ. και ο πρόεδρος της Αττικό Μετρό είναι τι επιπλέον κόστος θα υπάρξει σε χρήμα και χρόνο. Άσε που όπως διαβάζουμε στην «ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ», η εταιρία έχει οικονομικά προβλήματα που πρέπει να λύσει.
Όσο για διάφορους που μου ζητάνε με ανώνυμα comments να μην γκρινιάζω, καλά θα κάνουν να συνυπολογίσουν όλες τις παραμέτρους πριν φάνε τον «παπά» των μεγάλων έργων.
We are not alone 
Το url του εβραικού μουσείου δεν δουλεύει..
Τώρα δουλεύει. Ευχαριστώ για την επισήμανση.
Ε, μα αφού είχανε κάνει τις μελέτες με περισσή υπευθυνότητα, έχοντας μελετήσει πολύ καλά τόσο το γεωλογικό, όσο και το ιστορικό κομμάτι της πόλης απ’ όπου θα περνούσε η σήραγγα, με σεβασμό στα λεφτά του φορολογούμενου πολίτη. Τώρα πώς πήγε στραβά το πράγμα, ε, είναι ζήτημα ατυχίας. Ας μην γκρινιάζωμε. Ας καθίσωμε να το απολαύσωμε, όπως θα μας προέτρεπαν και οι γνωστοί-άγνωστοι ανώνυμοι.
Τραγελαφικό, πραγματικά, το ό,τι ισχυρίζονται πως εξεπλάγησαν. Τώρα όμως που η νεκρόπολη «βρέθηκε», το ερώτημα είναι ποιο θα είναι το μέλλον της.
Για να γίνω ποιο συγκεκριμένος: Αυτός που κάθεται στην καρέκλα του δημάρχου είναι αυτός που έχει προτείνει: 1) πασσαλοπήξεις πάνω στα αρχαία της Πλατείας Δικαστηρίων και του Διοικητηρίου, για να κατασκευαστούν πάρκινγκ ΠΡΙΝ ολοκληρωθεί η ανασκαφή, και 2) την κατάχωση του περιτειχίσματος του Λευκού Πύργου, για την εσπευσμένη ολοκλήρωση της «ανάπλασης» του πριν τις εκλογές.
Αν, λοιπόν, σκεφτούμε τι απεργάζονταν ο ακατανόμαστος για τα παραπάνω μνημεία, δεν χρειάζεται και πολύ μυαλό για να καταλάβει κανείς ποια θα είναι η μοίρα των «πρόσφατων» (είναι να γελά κανείς πικρά με αυτά που ακούει…) ευρημάτων από το εβραϊκό παρελθόν της πόλης. Θα κάνουν αυτό που πρέπει για να μπορεί να βγαίνει ο θίασος των εθνικοφρόνων, από τον προφήτη Λιάκουρα μέχρι το Γιανναρά και να μιλούν για «τρισχιλιετή πορεία του Ελληνισμού».
Μιας και άρχισαν τα σκαψίματα, προτείνω να βάλουν τον αδριάντα του «θείου» Καραμανλή εκεί, στα 20 μέτρα κάτω από τη γη, μαζί με την ιστορία της πόλης που την κατάχωσε κάτω από τόνους του μπετόν και των πολυκατοικιών της «αντιπαροχής». Ο αρχιμάστορας της τσιμεντοποίησης!
Η απληστία και η εθνικοφροσύνη πάνε χέρι-χέρι σε αυτήν την πόλη…
Εμένα μ’ άρεσε το understatement του άρθρου, πιθανότατα και του Ζαχόπουλου («έλα μωρέ, απλά θα τριπλασιάσουμε το βάθος»). Σου λέει, σιγά μην το πάρει χαμπάρι ο αναγνώστης, ο φορολογούμενος και ο εποχούμενος Σαλονικιός, εδώ τόσα και τόσα…
http://indy.gr/newswire/thessaloniki-ebraik-nekropoli-kato-apo-to-aristoteleio-spa
Από τις πρώτες βόλτες με τα ποδήλατα ως πιτσιρικάδες (κάπου στα μέσα του 70) μάθαμε ότι η περιοχή ήταν τα μνήματα των Εβραίων της πολης. Τότε ακόμη περνούσαμε με σεβασμό και γύρω γύρω.
Όταν ξεκίνησε το κτίσιμο του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και μπαζώθηκε η περιοχή που τώρα συνδέει την Καραμανλή με την Παπαναστασίου, φρικάραμε.
Και η φρίκη τελειωμό δεν έχει σε αυτήν την πόλη…
Το άρθρο της «Μακεδονίας» όμως δεν αναφέρει τίποτα για ευρήματα από το εβραϊκό νεκροταφείο. Λέει μόνο για ταφικά μνημεία ελληνιστικής-ρωμαϊκής περιόδου και για τμήμα μουσουλμανικού νεκροταφείου.
@ pixie
Αν διάβαζες το link που έχω στο εβραϊκό μουσείο θα διαπίστωνες ότι η περιοχή υπήρξε νεκροταφείο εληνιστικών χρόνων, 2ος αιώνας, μετέπειτα βυζαντινό νεκροταφείο και έως την μέρα που το διαλύσανε τα κατοχικά στρατεύματα με «ελληνική βοήθεια», εβραϊκό νεκροταφείο. Θα πρέπει να σε βάζει σε σκέψη αυτή η μη αναφορά.
Αυτό βέβαια δεν αλλάζει το γεγονός του ότι ήτανμ γνωστή η τοποθεσία μιας νεκρόπολης σε εκείνο το σημείο, κάτι που έπρεπε να υπολογίσει η Αττικό Μετρό πριν ξεκινήσει
@argos
Η αλήθεια είναι ότι -δυστυχώς- δεν ξέρω καθόλου από Θεσσαλονίκη. Ξέρω βέβαια την ιστορία του εβραϊκού νεκροταφείου. Αν τα έργα γίνονται στην περιοχή που υπήρξε το εβραϊκό νεκροταφείο φυσικά και με βάζει σε σκέψεις η μη αναφορά σε σχετικά ευρήματα.
Πάντως το λινκ από το εβραϊκό μουσείο δεν λέει ότι υπήρξε εκεί νεκροταφείο ελληνιστικών χρόνων. Λέει μόνο ότι είναι πιθανό ένα τμήμα της εβραϊκής νεκρόπολης να ήταν προηγουμένως βυζαντινό νεκροταφείο.
It is likely that part of this expanded area had also been a former Byzantine cemetery, as many later Sephardi burials were marked with tombstones having Greek and, occasionally, Latin Christian inscriptions on the reverse sides.
@pixie
Έχεις δίκιο φίλε μου, δεν θυμάμαι που ακριβώς το διάβασα, μπορεί και στον Μαζάουερ, μπορεί και αλλού. Πάντως το είναι παλιότερο συνάγεται πάλι από το link στο εβραϊκό μουσείο όπου λέει, περιγράφοντας την καταστροφή από τους Γερμανούς :
» Working in close conjunction with the demolition squads was the archaelogist Pelekides who carefully went through great mounds of inscriptions in order to seize those bearing Latin, Greek or Byzantine inscriptions. Hebrew inscriptions were ignored and a sizeable number were carted off to be incorporated in the reconstruction work that was still in process on the church of St. Dimitrios. Within a month the great necropolis resembled a pockmarked valley on the moon.»
Περιοχή όπου βρέθηκε είναι στην Εγνατία στο άγαλμα του Βαρώτσου στην είσοδο από το συντριβάνι της Έκθεσης. Για να σε βοηθήσω είναι εκει που βλέπεις από τις τηλεοράσεις τα επεισόδια με τις μολότωφ των αναρχικών της Θεσσαλονίκης. Είναι στην περιοχή όπου ξεκινούσε το νεκροταφείο. Τα ευρήματα είναι σε μισό μέτρο βάθος και θα πάω να βγάλω φωτογραφία, πιο πολύ γιοα να δεις πόσο επιδανειακά είναι.
Ναι,οι πλάκες που πήρε ο Πελεκίδης πρέπει να είναι αυτές που αναφέρονται στο απόσπασμα που έβαλα, δηλ. οι πλάκες που προέρχονταν από το προηγούμενο βυζαντινό νεκροταφείο και είχαν από τη μια πλευρά ελληνικές ή λατινικές επιγραφές και από την άλλη εβραϊκές. Πιθανόν να υπάρχουν και εβραϊκοί τάφοι παλαιότερης (προβυζαντινής) περιόδου, αφού η νεκρόπολη των Σεφαραδιτών εβραίων ήταν επέκταση του νεκροταφείου των ρωμανιωτών.
Πάντως οι τάφοι που αναφέρονται στο άρθρο της «Μακεδονίας», έτσι όπως περιγράφονται, δεν πρέπει να είναι εβραϊκοί. Από όσο γνωρίζω οι εβραίοι δεν συνήθιζαν να τοποθετούν ειδώλια δίπλα στους νεκρούς.
@pixie: Στο απόσπασμα που παραθέτεις υπάρχει αναφορά στους Σεφαραδίτες Εβραίους, που ήρθαν στη Θεσσαλονίκη μετά το 1492 – αυτά τα ευρήματα είναι όντως μεταγενέστερα. Τα εβραϊκά ταφικά μνημεία από την Ελληνιστική περίοδο και μετά ανήκουν στους Ρωμανιώτες, των οποίων η παρουσία στον Ελλαδικό χώρο είναι πολύ παλαιότερη.
Από αυτά που ξέρω, πολλά από τα αρχαιότερα μνημεία (όχι μόνο ταφικά) που μας άφησαν οι Ρωμανιώτες φέρουν αμιγώς ελληνικές επιγραφές.
@Pixie: Με πρόλαβες, δεν είδα πως έβαλες κι άλλο σχόλιο, και έγραψα το δικό μου χωρίς να σε έχω διαβάσει.
Επίσης, σε ό,τι αφορά τα ειδώλια, μην ξεχνάς πως υπήρχαν οι «Ελληνίζοντες» Εβραίοι, καθώς και πολλά ρεύματα θρησκευτικού συγκρητισμού με τις κατά καιρούς επικρατούσες θρησκείες.
@Νίκος Γενημάκης
Πάντως στο site του εβραϊκού μουσείου και για το νεκροταφείο των ρωμανιωτών αναφέρεται ότι προηγουμένως ήταν εγκαταλελειμμένο βυζαντινό νεκροταφείο.
The Jewish presence in Salonika is very ancient and extends back well into the 2nd if not possibly 3rd century B.C.E.. If the accounts we have are correct it would seem that the Jewish quarter was located from its inception on the eastern end of the harbor which supports theories that these first Jews were sailors from Alexandria. Certainly by the 1st century the Jews were firmly settled and had a synagogue that was visited by Paul of Tarsus and that continued to exist through subsequent re-constructions until 1943. It was to the east of this area, just outside the city walls, that evidence in the form of inscriptions indicated the presence of a Jewish cemetery that superseded an abandoned Byzantine necropolis. Unfortunately, these stones have been lost during or just after the Second World War.
Ναι, για τα ειδώλια είναι πιθανό και αυτό.
Δε ξέρω τι λέτε εσείς, εγώ πάντως σχεδίασα Εδώ χάμω στον χάρτη πως θα γούσταρα να είναι στα αλήθεια ο συγκοινωνιακός χάρτης της Θεσσαλονίκης.
Δεν περιλαμβάνονται υποθαλάσσια φυσικά και τα λεωφορεία καθώς θα πρέπει αν θέλουν να μπουν στο σχεδιασμό, όλα να αντικατασταθούν από ηλεκτρικά λεωφορεία…
…και δεν είναι όλος ο χάρτης μέσα.
+ Καραβάκι
+ Θα βελτιώσω τον χάρτη με τον καιρό